W stronę samodzielności. Dyskusja o przyszłości usług społecznych

niedziela, 9 listopada 2025, 21:11

W obliczu rosnących potrzeb opiekuńczych i zmian demograficznych samorządy stają przed koniecznością budowania nowych form wsparcia dla osób niesamodzielnych. O tym, jak skutecznie rozwijać mieszkalnictwo wspomagane i odejść od tradycyjnej opieki instytucjonalnej, dyskutować będą uczestnicy seminarium organizowanego przez Centrum Usług Społecznych w Śremie.

Mieszkalnictwo wspomagane to nowa usługa społeczna rozwijającą się w Wielkopolsce. Kilka miesięcy temu mówiliśmy o powstawaniu w Śremie mieszkania treningowego. Prace nad nim trwają, a w środę w Centrum Usług Społecznych odbyła się szeroka konferencja dotycząca tego zagadnienia.

To jest odpowiedź na potrzeby osób z niepełnosprawnościami, osób, które znajdują się w szczególnej sytuacji życiowej, niepełnosprawność intelektualna i realizacja tej usługi, a opowiemy szczegółowo o modelu tej usługi, powoduje to, co najważniejsze w życiu każdego człowieka, czyli samodzielność, niezależne życie i to, co ważne dla Centrum Usług Społecznych, dla mnie osobiście, że ta usługa była projektowana przy udziale osób z niepełnosprawnościami. Znamy ich zasoby, znamy ich potrzeby, znamy ich plany i marzenia i to jest dla nas najważniejsze.

– wyjaśnia Maria Świdurska, szefowa Centrum Usług Społecznych w Śremie

W działania włącza się Regionalny Ośrodek Pomocy Społecznej w Poznaniu, który dofinansowuje powstawanie mieszkań treningowych. Jedno z nich wkrótce powstanie w Śremie.

Jest to bardzo interesujące przedsięwzięcie, z którego mogą korzystać osoby, my akurat robimy mieszkania treningowe dla autystów, a więc osoby w spektrum autyzmu mogą korzystać z usługi w tym mieszkaniu wspomaganym i dzięki temu uczą się tak naprawdę codziennego życia. Mieszkanie treningowe to nie jest stałe miejsce zamieszkania, to jest tak naprawdę obecność turnusowa i podczas tej obecności wszystko co dzieje się w normalnym środowisku domowym dzieje się też w mieszkaniu, a więc zakupy, sprzątanie, pranie, nawiązywanie relacji i to jest jakby największa wartość mieszkań treningowych.

– mówi Maria Krupecka, Zastępca Dyrektora Regionalnego Ośrodka Pomocy Społecznej ds. Polityki Społecznej

W ramach współpracy z poznańskim ROPSem powstały mieszkania treningowe w Koninie, Jarocinie i Kaliszu. To w Śremie będzie czwartym. Usługa pozwala osobom do tej pory zależnym od wsparcia zrobić krok w stronę samodzielności i większej niezależności życiowej.

Sprawdza się świetnie i tak jak pierwotnie i opiekunowie i rodzice obawiali się, czy to się uda, czy rzeczywiście ich dzieci są w stanie nauczyć się różnych rzeczy, to po takich pobytach rodzice sami są zdumieni, że można bardzo wiele rzeczy wytrenować, że tak naprawdę ta nadzieja, że moje dziecko będzie zdolne funkcjonować w miarę samodzielnie ze wsparciem nie powinna nigdy umierać.

– dodaje

Okazuje się, że oprócz realizowanego przez CUS mieszkania treningowe przy ulicy Kolejowej, w niedalekim sąsiedztwie, bo na ulicy Zachodniej, od kilku miesięcy trwa pilotaż podobnego programu.

Mieszkanie realizowane w ramach pilotażowego projektu wspartego przez województwo wielkopolskie w partnerstwie realizowanym przez Centrum Usług Społecznych, Warsztat Terapii Zajęciowej prowadzony przez Stowarzyszenie Trójka oraz Fundację Usług Lokalnych. Pilotaż polega na tym, że łączymy na poziomie lokalnym i testujemy możliwość wykorzystania zasobów np. prywatnych będących w gestii np. osoby z niepełnosprawnością do tego, żeby wspólnie dwie, trzy osoby z niepełnosprawnością mogły zamieszkać, a do tego miały cały system wsparcia realizowany przez lokalne instytucje. I tutaj głównym partnerem jest Centrum Usług Społecznych, które prowadzi różnego rodzaju usługi asystenckie dla osób zamieszkujących to mieszkanie i warsztat terapii zajęciowej, w którym osoby są uczestnikami, gdzie również otrzymują wsparcie. Do tego modelu jest testowane rozwiązanie o nazwie kręgi wsparcia, które polegają na współpracy osoby z niepełnosprawnością z środowiskiem lokalnym i włączenia tego środowiska lokalnego w aktywizację samodzielnej osoby z niepełnosprawnością.

– tłumaczy Łukasz Waszak, Centrum Usług Lokalnych

Podczas konferencji podkreślano, że mieszkalnictwo wspomagane jest kluczowym elementem nowoczesnej polityki społecznej, a jego rozwój może znacząco poprawić jakość życia osób z niepełnosprawnościami, seniorów, osób przewlekle chorych czy wychowanków opuszczających pieczę zastępczą.