W niedzielny wieczór, jak co roku 20 października, mszą świętą w intencji lokalnych bohaterów oraz modlitwą nad ich mogiłą rozpoczęły się obchody kolejnej, tym razem 85. Rocznicy Rozstrzelania Synów Ziemi Śremskiej. Nabożeństwo celebrował ks. prałat Marian Brucki. Delegacje zgromadziły się nad mogiłą znajdującą się na cmentarzu przy śremskiej farze.

Odchodzili, bo kochali. Bo kochali ojczyznę i wiedzieli, że za umiłowanie ojczyzny trzeba czasem życiem zapłacić. Odchodzili, bo zdawali sobie sprawę, że za szczęście innych warto pierś nadstawić. Wierni tej miłości odeszli, choć ściskało się niejedno twarde, męskie serce, choć w nie jednym oku kręciła się łza. Stojąc pod murem ratusza wiedzieli, że idą na spotkanie ze śmiercią i pewnie przypuszczali, że będzie to śmierć wymierzona lufami karabinów, bohaterska.

20 października 1939 roku. Był to piątek, rano pod silną eskortą przeprowadzono aresztowanych śremian z więzienia do ratusza gdzie miał odbyć się sąd. Na rozprawę do Śremu przybyło lotne komando, które stanowili sędziowie oraz trzydziestoosobowy pluton egzekucyjny. Wcześniej oddział dokonał publicznych egzekucji w Środzie Wielkopolskiej i Kórniku. Na rynku, dzisiejszym placu 20 Października, przypominającym śremianom na co dzień o krwawych wydarzeniach z jesieni 1939 roku, głos zabrał Burmistrz Śremu Grzegorz Wiśniewski.

85 lat to trzy pokolenia, a mimo upływu czasu spotykamy się tutaj ponownie, aby uczcić rozstrzelanych w dwóch egzekucjach, październikowej i listopadowej. Ksiądz prefekt Antoni Rzadki znalazł się w grupie osób, które Niemcy wyznaczyli do egzekucji w ramach operacji Tannenberg. Jej celem była eksterminacja polskiej warstwy przywódczej. Na liście były postacie związane z odzyskaniem przez Polskę niepodległości, powstańcy wielkopolscy, działacze społeczni. Dzisiaj wspominamy ich ofiarę. Pamięć jest naszym domem. Nasza pamięć, nasza wolność. 

– mówił Grzegorz Wiśniewski, Burmistrz Śremu

Następnie oficer Wojska Polskiego odczytał apel poległych.

Gdy zamilkły działa rozpoczął się proces eksterminacji narodu polskiego. Terror, masowe aresztowania, pacyfikacje i zbiorowe egzekucje były stałym elementem w okupowanej Polsce. W październiku i listopadzie 1939 roku na Rynku w Śremie i Starej Strzelnicy w Zbrudzewie odbyły się pierwsze wielkopolskie publiczne egzekucje. W rocznicę tego okrutnego mordu, stając do apelu poległych, pochylamy głowy w zadumie i skupieniu, oddając cześć wszystkim ofiarom hitlerowskiej zbrodni.

Na zakończenie uroczystości delegacje złożyły kwiaty na pomniku upamiętniającym wydarzenia z 85. lat. Następnie Orkiestra Dęta Towarzystwa Muzycznego Mariana Zielińskiego odegrała Rotę.

20 października 1939 roku na śremskim rynku zginęło 19 mieszkańców miasta. Niemal 3 tygodnie później, 8 listopada na terenie starej strzelnicy w Zbrudzewie – tym razem potajemnie – zamordowanych zostało kolejnych 12 mężczyzn.